رایزنی علمی جمهوری اسلامی ایران در منطقه شنگن
نظام آموزشی و چگونگی ارزشیابی مدارک تحصیلی دانشگاههای کشور آلمان
کتاب نظام ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از ایران (بعد از ۲۰۱۶/۰۹/۰۱)
تحصیلات پیش دانشگاهی
این تحصیلات در کشور بلژیک به طور کلی بر سه دسته است: آموزش ابتدایی، متوسطه و دبیرستان. دوره‌های ابتدایی و متوسطه، شامل آموزش ویژه نظری و عملی با توجه به وضعیت روحی و جسمی کودکان و نوجوانان است. آموزش دبیرستان شامل ۶ سال (از ۱۲ تا ۱۸ سالگی) است که دروس آن در سه سال اول برای همه دانش‌آموزان مشترک است و پس از اتمام آن هر دانش‌آموز می‌تواند به تحصیل در رشته مورد علاقه خود بپردازد. در این دوره ۴ گونه آموزش وجود دارد.
آموزش عمومی (ASO)، آموزش نظری که مبنای آموزش در دبیرستان است.
آموزش فنی (TSO)، آموزش دروس عمومی و فنی که پس از پایان این دوره، دانش‌آموزان جذب بازار کار می‌شوند.
آموزش هنری (KSO)، آموزش عمومی هنر در سطح گسترده.
آموزش فنی حرفه‌ای (BSO)، آموزش عملی برای نوجوانانی که در صدد کسب مهارت ویژه در کنار آموزش عمومی هستند.
۶ سال آموزش دبیرستان به سه دسته تقسیم می‌شود که هر کدام ۲ سال طول می‌کشد.
پس از پایان سومین سال، دانش‌آموز می‌تواند یکی از رشته‌های BSO, KSO, TSO, ASO را انتخاب کند و در مرحله سوم به موضوعات خاص مربوط به انتخاب شغل توجه می‌شود. پس از پایان این مرحله دانش‌آموز موفق به اخذ مدرک دیپلم دبیرستان می‌شود. در بلژیک، برای ورود به آموزش‌عالی (HO) گذراندن دوره پیش دانشگاهی (BVL) الزامی است.
تحصیلات دانشگاهی
آموزش عالی در بلژیک شامل تحصیلات در دانشگاه یا مؤ‌سسات آموزش عالی است. در مؤ‌سسات آموزش عالی (HOBU) امکان تحصیل در رشته‌های‌گوناگون معماری، بهداشت، موسیقی، نمایش و غیره( وجود دارد. برنامه‌های آموزشی طی یک یا دو دوره انجام می‌شود. دوره اول آموزش همراه با کار عملی، برای دستیابی به مهارت همراه با علم و دوره دوم به صورت دانشگاهی (آکادمیک) همراه با پژوهش و همکاری با دیگر دانشگاههای داخل یا خارج از کشور است. در حال حاضر حدود ۳۰ مؤ‌سسه آموزش عالی در بلژیک فعالیت دارند.
برای ورود به دانشگاه‌ها اراپه دیپلم دبیرستان بلژیک یا دیپلم دبیرستان کشورهای دیگر که به تأیید وزارت آموزش، تحقیقات و تشکیلات۱ کشور بلژیک رسیده باشد، الزامی است. دانشجویانی که مایل به تحصیل در رشته‌های فنی و مهندسی، پزشکی و دندانپزشکی هستند، باید در امتحان ورودی‌نیز شرکت کنند. تحصیلات دانشگاهی در بلژیک در حال حاضر شامل ۱۸ رشته تحصیلی با ۸۰ گرایش است.
نظام آموزشی به دو صورت نیم سال و سالانه است. هر سال تحصیلی شامل دو نیم سال ۱۳ هفته‌ای یا یک نظام سالانه ۲۶ هفته‌ای است. کشور بلژیک به دو منطقه فرانسوی زبان و هلندی زبان تقسیم می‌شود که البته در دانشگاه‌ها نیز تدریس و تحصیل به این دو زبان صورت می‌گیرد.
دوران تحصیلات دانشگاهی به سه دوره تقسیم می‌شود: First, Second and Third Cycle
دوره‌های تحصیلی
- دوره اول (First Cycle) که ویژه دروس پایه است و ۲ تا ۳ سال طول می‌کشد. در پایان دوره مدرک Kandidaat) Candidate) اعطا می‌شود که البته به معنی اتمام تحصیلات نیست و به آن Intermediate Academic Degree گفته می‌شود.
- دوره دوم (Second Cycle)، که ۲ تا ۴ سال بعد از دوره اول است و در پایان آن مدرک Licentiaat) Licentiate) اعطا می‌شود. این مدرک در سطحMaster است. شرط ورود به این دوره نیز داشتن مدرکKandidaat است.
- بعد از دوره دوم در بعضی از دانشگاههای بلژیک گذراندن دوره های Advanced Academic Trainigدر یک یا دو سال تحصیلی که فقط کار پژوهشی و گاهی هم درس را شامل می‌شود، بسیار رایج است. در این دوره‌های تخصصی از دانشجو می‌خواهند که در موضوعی خاص عمیقاً پژوهش کنند. این گونه دوره‌ها مخصوص هستند و گاهی در پایان مدارک DEC1،DEC2 یا DEA به دانش‌آموختگان اعطا می‌شود. شرط ورود به این دوره‌ها داشتن مدرک Licentiaat است.
- دوره سوم (Third Cycle)، این دوره ۳ تا ۵ سال طول می‌کشد که در پایان آن مدرک (Doctor (Ph.D اعطا می‌شود. در این مدت دانشجو پژوهشی گسترده و بسیار تخصصی را همراه استاد مشاور خود انجام می‌دهد. البته در بعضی دانشگاه‌ها شرکت در کلاس‌ها و سمینارها نیز متداول است. نوشتن رساله لازم است و دفاع از آن در یک جلسه عمومی صورت می‌پذیرد.
شرط ورود به دوره داشتن مدرک Licentiaat است و ارایه سوابق تحصیلی، سوابق حرفه‌ای و معرفی استادانی که به خوبی می‌توانند درباره دانشجو و توانایی‌های او نظر دهند الزامی است. سپس شورای دانشگاه با بررسی کلیه مدارک نظر خود را می‌دهد. برای شروع دوره دکترا نیز شرط اساسی، مجوز همین شورای دانشگاه است.
نحوه ارزشیابی مدارک تحصیلی
- مدارک Kandidaat) Candidate) و کلیه مدارک و تحصیلات نیمه‌تمام دانشگاهی )آکادمیک) شامل ۲ یا ۳ سال تحصیل، “کاردانی” ارزشیابی می‌شود.
- مدارک Licentiaat) licentiate) “کارشناسی ارشد” ارزشیابی می‌شود.
- مدارک ۱DEA , DEC2 , DEC بعد از Licentiaat) Master) در صورتی که در سطح مدارک Master (کارشناسی ارشد) باشد، “کارشناسی ارشد” ارزشیابی می‌شود.
- مدارک Doctor) Ph.D) به شرط داشتن کارشناسی ارشد، “دکترا” ارزشیابی می‌شود.
معرفی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی بلژیک
دانشگاههای گروه الف (ممتاز)
- Katholieke Universiteit Leuven) Katholic University of Leuven)
- Rijksuniversiteitte Gent) State University of Ghent)
- Universite de Liege) (State University of Liege)
- Universite Antwerpen (University of Antwep) UA
- Virje Universiteit Brussel) Free University of Brussels,VUB)
دانشگاههای گروه ب (خوب)
- Katholieke Universiteit Brusslel) Catholic University of Brussels)
- Faculte Universitaire Des Sciences Agronomiques De Gembloux) Faculty of Agricultural Sciences of Gembloux)
- Limburgs Universitair Centrum) University Center of Limburg)
- Fondation Universitaire Luxembourgeoise) Luxembourg University Foundation Arlon)
- Faculte Universitaire Catholique De Mons) Catholic University Faculty of Mons)
- Faculte Polytechnique De Mons) Polytechnical Faculty of Mons)
- Universite De Mons-Hainaut) University of Mons- Hainaut)
- Facultes Universitaires Notre-Dame De La Paix) University of Namur)
- Facultes Universitaires Saint-Louis) University Faculties Saint – Louis)
دانشگاههای گروه ج (متوسط)
- (Europese Hogeschool Brussel (EHSAL صرفاً تا مقطع کارشناسی ارشد
- Hogeschool Voor Wetenschapen Kunst) De Nayer Institute) صرفاً تا مقطع کارشناسی ارشد
- Universitet Hasselt
- Vlerick (Leuven Gent) Management School صرفاً تا مقطع کارشناسی ارشد
- Hogeschool ‘Sint-Lukas’ Brussel صرفاً تا مقطع کارشناسی ارشد
دانشگاههای گروه د (ضعیف)
کلیه مدارک صادره از دانشگاه های ذیل غیر قابل بررسی و ارزشیابی است: چنانچه نام دانشگاه یا موسسه ای در فهرست دانشگاه ها و موسسات اعلام شده (اعم از معتبر و غیر معتبر) منعکس نشده باشد، متقاضی می بایست اعتبار آن را از اداره کل امور دانش آموختگان استعلام نماید.
- Global Business Academy
- IMI
نسخه قابل چاپ